مرحوم آیت الله امینی: ویژگی های اخلاقی- اجتماعی روحانی مطلوبِ نسلِ جوانِ امروز
مرحوم آیت الله امینی:
🔻ویژگی های اخلاقی- اجتماعی روحانی مطلوبِ نسلِ جوانِ امروز
یک روحانی باید دارای چه ویژگی هایی باشد تا از نظر نسل جوان به عنوان روحانی مطلوب شناخته شود؟
توده مردم، بخصوص جوانان از روحانی و طلبه ای استقبال می کنند، که دردها و مشکلات آنان را شناسایی کرده و به دنبال علاج آنها باشد.
این نکته را هم عرض کنم که جوانان، منحصر در جوانان بیرون از حوزه های علمیه نیستند، چرا که اغلب طلاب جوان نیز به مشکلاتی همانند مشکلات جوانان غیر حوزوی مبتلا هستند. بنابراین بهتر است، که مدیران حوزه های علمیه، در کنار توجه به مشکلات سایر جوانان، ابتلائات جوانان موجودِ خودش را نیز مدّ نظر داشته باشد و عنایت ویژه ای نسبت به نیروهای خودش مبذول دارد.
از آیت الله کاشانی پرسیدند: که چرا شما این همه مورد علاقه مردم هستید، ایشان جواب دادند: چون من خادم مردم هستم و مردم خادمانشان را دوست دارند.
بطور کلی اگر روحانیت، خادم جوانان باشد، مورد علاقه آنان هم قرار خواهد گرفت.
عوامل و زمینه های تقویت تعامل میان روحانیت و نسل جوان را در چه می دانید؟
اگر روحانیت، بعضی از اشتباهات و کم کاری هایی که در گذشته منجر به فاصله گیری آنان از نسل جوان شد، برطرف نماید و به نسل جوان گرایش پیدا کند، قطعاً جوانان نیز به آنان علاقمند خواهند شد.
به نظر شما پیوند میان روحانیت و نسل جوان دارای چه پیامدهایی است؟
باید توجه داشت که نسل جوان، یک نیروی فعال است، که در همه زمان ها، چه دوران مبارزه (قبل از انقلاب اسلامی) و چه بعد از آن، که انقلاب اسلامی را به پیروزی رساندند، همیشه در صحنه ها هستند و هم اکنون نیز نهضت را به پیش می برند و دستورات مقام معظم رهبری را به منصه اجرا می رسانند.
در دوران مبارزات انقلابی، طبقات بالای روحانیت، حضورشان در صحنه محدودتر و محتاطانه بود، اما برخلاف آنها، جوانان شورمندانه، جسورتر و با جرأت تر، مراکز مبارزاتی را در دست داشتند. خلاصه اینکه تاریخ مبارزات انقلاب اسلامی ما پر از حماسه سازی های نسل جوان است. حتی پیشرفت اسلام از همان صدر اول اسلام بوسیله جوان ها بود.
نسل جوان، نسلی فعال، با نشاط، با قدرت، بی باک، مؤمن و پاک است و روحانیت برای موفقیت باید این نسل را همراه خود داشته باشد و در غیر این صورت به پیشرفتی نخواهد رسید.
در کارهای فرهنگی – علمی و در همه جا حضور پرشور جوان هاست، که می تواند مثل زمان جنگ، پیروزی را به ارمغان بیاورد.
امروز نیز روحانیت در مسیر دفاع از دین، باید نیروی جوان را جذب و همراه و هم یار خود نماید.
آسیب های فرا روی روحانیت و نسل جوان را در چه چیز می بینید و از سوی چه عواملی تهدید می شود؟
یادم هست، که هنگام عملیات فتح خرمشهر، بنده اصرار داشتم، که به خطّ مقدم بروم، در مسیر راه، یک بسیجی جوانی جلو مرا گرفت و گفت: به خدا قسم نمی گذارم جلوتر بروی، گفتم: چرا؟ گفت: ما داریم می جنگیم و در راه دفاع از اسلام حاضریم جانمان را هم بدهیم، اما بعد از پیروزی، آن کسی که باید از اسلام دفاع کند شمایید. وجود شما برای بعد از پیروزی در جنگ لازم است.
جوانانی که چنین عاشقانه و دلاورانه حماسه های پرشکوهی را آفریدند و در طول هشت سال دفاع مقدس رنج های بی شمار جنگ را متحمل شدند، از روحانیت، انتظار داشته و دارند که جدی تر و با تمام وجود از اسلام دفاع کنند. همان طور که آنان خود را به آتش و خون زدند و جنگ را به پیروزی رساندند روحانیت نیز در میدان جهاد امروز، طوری عمل کنند، که سختی ها و رنج های آنان به ثمر بنشیند.
جوانان انتظار داشته و دارند که: همان طور که آنان با امکانات کم و با تمام محرومیت ها جنگ را به پیش بردند، روحانیت نیز بعد از پیروزی، دچار تجملات و اشرافی گری نباشد.
به نظر من این انتظار، امروز به خوبی برآورده نمی شود و این مسئله به فاصله آنها از روحانیت می انجامد.
مسئله دیگر این که، جوانانِ امروز ما در دریایی از مشکلات غرق اند و لذا انتظارشان این است که روحانیت مشکلات آنان را شناسایی کرده و به دنبال رفع آنها باشند. و اگر روحانیت در این مسیر گام برندارد، به تدریج از چشم جوانان افتاده و حتی به بدبینی آنها نسبت به قشر روحانی می انجامد.
چه راهکارهایی برای بسط و گسترش تعامل میان روحانیت و نسل جوان پیشنهاد می کنید؟
در درجه اول، روحانیت باید توانایی شناسایی مشکلات جوانان و رفع آنها را داشته باشند، برای این منظور باید به عواملی؛ مانند روانشناسی، جامعه شناسی و… مجهز باشند تا بتوانند راه حل های صحیح و اساسی ارائه دهند.
در مرحله بعد، حوزه های علمیه باید مشکلات فعلی و موجود را به درستی شناسایی کنند و این امر، با نشستن در مدرسه فیضیه و نسخه نوشتن از کنار گود، عملی نمی شود، بلکه لازم است تا با جوانان محشور شده و مشکلاتشان را از نزدیک ببینند و آن را لمس کنند و راه حل های آنها را از علوم حوزوی و سایر علوم بدهند.
اکنون جوان های ما با انبوهی از مشکلات فرهنگی، اخلاقی و جنسی دست به گریبانند و در جستجوی یک درد آشنای دلسوزند، که بتوانند صمیمانه مشکلاتشان را با او در میان نهاده و آن را درمان کنند. اگر روحانیت اینان را در نیابد، مطمئناً به سراغ کسانی خواهند رفت که یا این مشکلات را درد نمی دانند و اگر به فرض هم درد بدانند، راه حل های صحیحی بلد نیستند تا ارائه دهند، لذا راه حل هایی به آنان القاء خواهند کرد، که آنان را بیمارتر می کند.
علت اینکه امروزه جوانان ما در مساجد، مجالس دینی و نمازهای جمعه کمتر حاضر می شوند، جز این است که درمان مشکلات و دردهایشان را در این مکان ها پیدا نمی کنند!!!
از نظر نسل جوان، روحانیت دارای چه آسیب هایی است و علت این آسیب ها را چه می دانید؟
جوان ها انتظار دارند، که مادی گرایی، تجمل گراییِ بی حدّ و حصر در میان روحانیت نباشد، که متأسفانه در بعضی از روحانی ها این آفت دیده می شود و با دامن زدنِ دشمن به این مسائل، این آفت برجسته تر شده و به کل روحانیت تعمیم داده می شود.
جوان ها توقع دارند، که روحانیت، حامی مردم و در صف آنان باشد، چنان که در طول تاریخ، خانه امن و پناهگاه مردم در برابر سلطه گری ها و بی دادهای دولت های خودکامانه و سلاطین بوده است. اکنون نیز روحانیت باید این خصیصه را در وجودش حفظ نماید.
درست است که نظام ما جمهوری اسلامی است، اما وقتی جوانان، کم کاری ها، رشوه خواری ها، معطل کردن ها، پارتی بازی ها و توصیه کاری ها را در بخش های قضایی و ادارات می بینند و از طرفی صدای اعتراض روحانیت را نمی بینند، به تدریج از روحانیت فاصله می گیرند.
روحانیت نسل جوان را واجد چه آسیب هایی می داند؟
عمده ترین این آسیب ها، ضعف عقیده است و متأسفانه کم هم نیست و هر روز با گسترش اینترنت، مجلات و سخنرانی های این و آن افزون تر نیز می گردد. روحانیت باید این مسئله را جدی تر دنبال کند و به پاسخگویی تلفنی بسنده نکند، بلکه باید پا در میدان نهاده و تک تک جوانان را دریافته و دستگیری نماید.
مسائل غریزی، جنسی و بی بندباری اخلاقی، آسیب هایی هستند که جوانان را به ضعف عقیده و یا بی عقیدگی دچار می سازند.
بنابراین پرسش های زیادی در این رابطه و نیز عدم توجه به جوانان وجود دارد، که عبارتند از:
– آیا در مساجد امروز ما، این نوع از مشکلات جوانان مطرح و درمان می شود؟
– آیا صدا و سیما چاره ای برای این دردها اندیشیده است؟
– آیا ائمه جماعات و جمعه به این مشکلات و دردها توجه کافی دارند؟
– آیا روحانیونی، که در تلویزیون ظاهر می شوند، به تبیین و چاره جویی از این مسائل می پردازند؟
متأسفانه آن طور که باید مطرح، تبیین و چاره جویی نمایند، نیست.
موعظه های کلی و حکایت های سرگرم کننده و در حاشیه ها سخن گفتن، چاره ای از درد و مشکلات جوانان حل نمی کند.
حضرت عالی تعامل بین روحانیت و نسل جوان را در دهه چهارم از انقلاب چگونه ارزیابی و تحلیل می کنید؟
اگر روحانیت کمبودها و ضعف هایش را جبران نماید، به طور قطع، نسل جوان به سوی آنان گرایش پیدا می کنند.
اما مطمئناً کمبودهای زیادی در جامعه است، که امروز ما به این نوع از گرفتاری ها دچار شده ایم.
جوانان ما در انقلاب و دوران جبهه با تمام شور و علاقه به میدان و همیاری ما روحانیت آمده بودند، ولی ماها نتوانستیم آنها را نگه داریم و این به ضعف کارهای فرهنگی ما برمی گردد.
روحانیت باید یک بازبینی اساسی نسبت به عملکردهایش، به خصوص در بخش های فرهنگی داشته باشد.
حوزه علمیه باید در تعلیم و تربیت طلاب جوان کوشا باشد تا مشاورانی کاردان، درد آشنا،متعهد و متخصص برای سایر جوانان تربیت شوند.
منبع: حوزه نیوز